Mail tư vấnSăn chuột đồng giữa mùa nước nổi
 
 Thật không có gì thích  bằng một chuyến về với miền Tây sông nước. Dưới  cái nắng như đổ lửa, thong dong  trên chiếc xuồng nhỏ giữa mênh mông  nước, vô tình ngắm được một thiếu nữ Vĩnh  Long đang vươn mình hái bông  điên điển. Như từ ngàn đời bất biến, cứ đến tháng 8  Âm lịch, miền miệt  thứ lại tái diễn một mùa nước nổi. Những cánh đồng thẳng cánh  cò bay  sau mùa gặt bị chìm trong một biển nước đục ngầu vô tận phù sa. Lũ chuột   đồng lúc này bị động ổ, phải tìm đến những gò đất cao hay những nhánh  tràm,  những bụi dừa nước để trú ngụ. Và đây là cơ hội cho tất cả những  ai rảnh rỗi  không phân biệt già trẻ, gái trai đi săn chuột đồng để về  chế biến những món ăn  khoái khẩu.
 

 
 Với dân chơi  mọi  miền, chuột đồng là một món nhậu nổi tiếng. Về bất kỳ tỉnh nào của  miền Tây mà  không thưởng thức món chuột đồng thì e rằng xem như chưa  biết miền sông nước.  Tôi đã được nghe nhiều về món chuột đồng nướng xả  ớt, khìa với nước cốt dừa,  chuột nấu lá lốt, chuột cuốn, chuột lúc lắc,  xào bầu, chuột xé phay, chuột nấu  giả cầy… nhưng kỳ thực, tôi chưa  từng thưởng thức món đặc sản được ví như “gà  đồng” này.
 
 
 

 
 Lần này, tôi xuống núi về  tuốt luốt tận ấp não ấp nao của  huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long. Nhà bạn  nằm trước một con sông, cả ngày chỉ nghe  thấy tiếng động cơ của ghe và  sóng nước vỗ bờ ì ọp. Nhà xa chợ nhưng đồ ăn, thức  uống chẳng thiếu  thốn thứ gì. Riêng khoản chuột đồng thì mẹ bảo: “Mèng ơi, chuột  đồng  đầy nhóc ngoài ruộng đó, lát con Út dẫn nhỏ gái đi cho nó biết  nha…”.
 
 9 giờ sáng, cái nắng gay gắt của miền Tây Nam bộ đã làm tôi ngộp  thở,  nhưng vì cái máu tò mò về cách người ta tóm cổ mấy con chuột đồng nên  tôi  ráng lẽo đẽo dắt theo con Phèn (tên con chó vàng) rồi chạy theo chị  Út. Út nói  cho tôi biết chuột đồng miền Tây có hai loại: chuột cơm và  cống nhum. Chuột cơm  nhỏ, lông màu vàng xám còn chuột cống nhum thì to  xác, lông đen. Miền này, người  ta thường bắt chuột cơm vì thịt chúng  rất thơm ngon. Mùa nước nổi, lũ chuột dắt  díu lên cây dừa làm ổ rồi  nhấm luôn những trái dừa non, thịt của chúng nhờ vậy  càng thơm và béo  ngậy. Út dẫn tôi đi dọc mé ruộng, nơi có những hàng dừa xanh  ngắt. Con  Phèn sủa vang khi phát hiện ra một con chuột cơm chừng 300g đang lật   đật bò lên cây dừa.
 
 
 

 
 Nhanh như cắt, Út cầm cái  mũi chĩa dài chặn ngang  thân dừa ngay trước mũi con chuột, nó giật mình  rơi bịch xuống đất, con Phèn lao  tới tóm gọn con chuột mang tới cho Út  buộc vào một sợi dây chuối khô xách đi,  con chuột chỉ còn biết kêu lên  những tiếng chít chít yếu ớt. Út lại đưa cái mũi  chĩa lên những bẹ dừa  phá ổ chuột, chúng bị động ổ, giật mình nhảy loạn xạ rồi  rơi bịch  xuống đất. Tôi, Út và con Phèn xúm lại đập rập rồi tóm lấy đuôi chúng,   không để một con nào thoát thân.
 
 Đó là cách săn chuột trên cây dừa, còn  ngoài ruộng, người ta tìm hang  chuột rồi đổ nước đầy hang, lũ chuột bị ngộp  nước, lật đật chui ra và  sẽ bị các thợ săn miệt vườn tóm gọn… Theo tìm hiểu của  tôi thì các món  ăn chế biến từ chuột đồng không chỉ có ở miền Tây. Trên đất Bắc,  thiên  hạ cũng phải thòm thèm món ăn dân dã này. Những cánh đồng chiêm trũng  ngút  ngàn và trù phú vùng Hưng Yên, Bắc Ninh cũng đã tạo nên thương  hiệu đặc sản  chuột đồng quê nhà cho khách bốn phương.
 
 Về với miền Tây, nhìn cánh đồng  mênh mông nước được tô điểm màu vàng  tươi xanh của bông điên điển, những dòng  sông chở nặng phù sa. Trên  cánh đồng trũng nước, tiếng hò hét săn chuột, tiếng  chó sủa… nghe sao  hoang dại và yêu quá một miền quê hiền hòa trên đất  Việt!
 
 Thương lắm… bần ơi!
 
 
 
 
 Anh Ba ngồi  đung  đưa cái võng trước hiên nhà, ngân nga câu hát: Chị tôi như kiếp  bông bần/ Bốn  mùa rơi rụng trắng ngần bến sông!... Dứt câu hát, anh Ba  nhìn ra dòng sông đục  ngầu vì phải chở nặng phù sa. Như nhớ ra điều gì,  anh Ba bật dậy nhìn tôi vẫy  tay: “Ê nhỏ, chèo xuồng đi hái trái bần  hông?”. Tôi là con gái Tây Nguyên, chẳng  mấy khi có dịp về miền sông  nước nên chỉ cần nghe tới chèo xuồng ra sông thôi là  đã mê tít, gật đầu  ngay. Chiếc xuồng nhỏ chòng chành mỗi khi có một chiếc ghe  lớn chạy  qua. Anh Ba vững tay chèo rẽ sóng đưa xuồng chúng tôi tiến sát những   tán bần. Bần là một loại cây hoang dã mọc nhiều trên các bãi bồi phù sa  thuộc  các tỉnh miền Tây Nam bộ. Trái bần có vị chua và chát nhưng chính  cái vị chua  chát ấy đã giúp cho nhiều món ăn của miền Tây sông nước  thêm đậm đà hương  vị.
 
 Đang là mùa nước nổi (từ tháng 8 đến tháng 11 Âm lịch) nên bần mới  bắt  đầu nở hoa rộ nhưng anh Ba bảo: “Ráng kiếm mấy trái bần ra sớm về nói mẹ  nấu  canh chua bần cho ăn, mày ăn là mày ghiền luôn đó nhỏ…”. Ở đây,  đến mùa bần, các  bà nội trợ dùng bần nấu canh chua thay me vì bần có vị  chua thanh và dịu. Canh  chua bần được nấu với nhiều loại cá như cá  tra, cá ba sa, cá ngát, điêu hồng…  Rau ăn kèm với canh chua bần hay lẩu  bần là bông so đũa, bắp chuối hột, cọng  bông súng… Đặc biệt, mùa nước  nổi còn có bông điên điển ăn kèm rất hợp  vị.
 
 Anh Ba kể ngày xưa ai đâu để ý tới trái bần, nó cứ chín, cứ rụng đầy   sông không ai thèm ngó ngàng tới. Trái bần xưa chỉ để lũ trẻ tắm sông  lượm lên  chọi nhau rồi cười nắc nẻ. Tôi góp vài lời khi nghĩ tới trái  bần: “Sao lại gọi  là bần hả anh Ba? Nghe cái tên thôi cũng đã thấy sự  buồn của cơ cực, túng quẫn,  khổ đau”. 
 Anh Ba cười hiền lành: 
 
 
 Bên bờ vẫn đợi gió  lùa tiếng rao…”. 
 Quả là trái bần nay đã có “địa vị” trong hàng ngũ trái cây của  miền  miệt thứ, được ưu tiên chăm sóc và trồng thành rừng để chống xói lở.  Trái  bần nay đã trở thành món đặc sản “ăn là ghiền” của miền sông nước.
 
 
![]()
 
 Người  ta còn phơi khô trái  bần rồi đóng gói thiệt gọn, dán nhãn mác hẳn hoi đưa vô  siêu thị bán,  tên món ăn đó là “lẩu canh chua bần”. Được biết, tác giả của món  đặc  sản này là một người phụ nữ-nông dân rặt tên là Võ Thị Cúc (thường gọi  Tư  Cúc) ở ấp Long Trị, xã Long Đức, TP. Trà Vinh.
 
 Trái bần còn có thể đem  dầm với nước mắm ngon làm nước chấm. Món bánh  tráng cuốn cá nướng, bún và rau  sống mà thiếu nước mắm bần là thiếu đi  nhiều hương vị. Anh Ba bảo ngày xưa sống  được cũng nhờ trái bần. Mỗi  lần bị cảm sốt, uống thuốc hoài không khỏi, ngoại  lại ra bờ sông hái  trái bần chín về nấu canh chua với rau muống. Ăn vô, mồ hôi  vã ra ướt  cả áo là hạ sốt liền. Đám con nít bị “Tào Thào rượt” cũng chỉ cần dùng   trái bần non dầm nhuyễn, chế nước sôi, chắt lấy nước uống là cầm  ngay.
 
 Xuồng của tôi và anh Ba trôi theo những câu chuyện về trái bần cuối   cùng cũng tới được cây bần cổ thụ mọc ở bờ sông cuối xóm. Bên cạnh những  sum suê  của hoa, của nụ và những trái bần non cũng có vài trái bần lớn  mà theo anh Ba là  “ăn được”. Tôi với tay hái một trái bần tròn lẳn  hiếm hoi ngắm ngía. Nhớ nhỏ bạn  nói trái bần già ăn với muối hột dầm ớt  cũng tuyệt cú mèo. Bữa nhậu thiếu mồi,  ra mé sông hái trái bần chấm  mắm sặc hoặc muối ớt, vậy là đủ tới bến… Tôi đưa  trái bần lên miệng cắn  ngang, một vị chát đắng chạy xẹt nơi đầu lưỡi, rồi từ từ  chuyển qua vị  chát nhẹ và chua thanh dìu dịu, rất thú vị!
 
 Những bông bần  trôi theo dòng phù sa về miệt dưới trắng ngần cả bến sông. Bên này xóm bồi vang  lên lời ru: 
 
  Dầm bần thêm ớt cho thanh cho nồng
  Mai sau  thành vợ thành chồng
  Đừng làm bần ớt hết nồng hết chua…" 
 
 Bên kia xóm lở, nhà ai  đang chuẩn bị cho một đám cưới, nhạc vui rộn ràng!
 
 
 
 
 Những lúc gần tết, chiều chiều từ lối rằm tháng Chạp, mình với anh Bình-  con bác  Tư cạnh nhà- ngày nào cũng xuống sông rạch Cống tắm. Nước mùa  này trong xanh và  sạch nên rất thích. Thú vị hơn, ngang bến sông nhà  mình, bến bên kia có mấy  thằng nhóc cùng lứa cũng tắm. Trò chơi chiếm  thành dưới nước, chia phe chọi  sình... cũng chảy mải miết như sông.Vậy  nên lúc nào  mình cũng giữ một khúc sông trong lòng để nhớ, dù nó trong  veo hay ngầu đỏ theo  thủy triều, mưa nắng... 
 
Nguồn: http://nguoimientay.info/diendan/showthread.php?t=21438#ixzz2UkCUiLft
Bình luận
Chưa có bình luận nào!
Phản hồi
Bình luận từ Facebook